Zoektocht naar nieuw leiderschap

Ik kom om 14.45 uur thuis na een aantal afspraken in Utrecht en omstreken. Het eerste wat ik doe is naar boven sprinten en mijn jasje, overhemd, sokken en veel te warme spijkerbroek uit doen. Buiten is het 25 graden, dus veel te warm voor mijn standaard werk uitrusting. Nu zit ik achter mijn keukentafel in korte broek, polotje en blote voeten te tikken. Terwijl ik me omkleedde dacht ik: “Het blijft raar dat je je privé anders kleed dan zakelijk.” Ik vraag me af of de gemiddelde werkende mens in krijtstreeppak of mantelpak dat nu ook in het weekend aan doet?

Gisteren was ik aanwezig tijdens een seminar van Nyenrode over leiderschap binnen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (onderdeel van het programma CSR in Action). Centrale vraag was: “wie zijn de leiders die MVO binnen organisaties aanzwengelen en realiseren en hoe doen ze dat?” Een prachtige verhandeling van David Grayson (professor aan de Cranfield University in de UK) over de verschillende soorten leiders en hun drijfveren. Ronkende voorbeelden van de CEO van Marks&Spencer die duurzaamheid als uitgangspunt nam in de wederopstanding van het bedrijf. Een artikel van Prahalad in de Harvard Business Review waarin aangegeven wordt dat sustainability de aanjager is van innovatie. Opvallend vond ik het dat alle voorbeelden het oude vertrouwde hiërarchische piramide model als basis hadden. Werk je top-down of bottom-up? Het antwoord kun je zelf natuurlijk wel raden, beiden zijn van belang!

Afgelopen maandag was ik bij SBI te gast op hun kasteelseminar over mensgericht leiderschap. Voordrachten en discussie over vrijheid en verantwoordelijkheid, kaderstelling, duidelijkheid over goed en fout. Maar ook hier allemaal geredeneerd vanuit het ‘good old’ harkje van het organogram. Bij mij roept het de vraag op wat dat nieuwe, duurzame, dienende leiderschap nu eigenlijk inhoudt als er steeds maar een hiërarchische basis blijft bestaan. Is het antwoord op de vernetwerking van onze samenleving niet ook een ander organisatiemodel?

Ik moest terugdenken aan een opmerking van Arjo Klamer (hoogleraar aan de Erasmus) tijdens een gesprek met een directeur van een groot accountantskantoor (een sterk geld en succes gedreven organisatie). In dit gesprek verhaalde de directeur over de wijze waarop zijn organisatie bestuurd werd met targets en taakgesprekken, met een cultuur van keihard werken en op je 45e binnen en opgebrand zijn. Arjo keek de man diep in zijn ogen aan en vroeg hem oprecht verwonderd: “Ga je thuis nu ook zo met je vrouw en kinderen om?”

Daar zit een belangrijk element als het gaat om leiderschap. Ga je met de mensen op je werk om, zoals je met je familie of vrienden om zou gaan. Heb je dezelfde eerlijkheid, compassie, vreugde en ook soms boosheid?

Ik sta aan het begin van een mooie zoektocht naar dat nieuwe leiderschap. Op 14 oktober 2010 sta ik geboekt om op de Performa een verhaal te vertellen over leiderschap in verandering. Nog vier maanden om de antwoorden te vinden. Laten we hopen dat bij het Nieuwe Leiderschap ook een nieuwe garderobe hoort, een met korte broeken en slippers! Ik hou je op de hoogte….